Maddi Tazminat Nedir

Boşanma ile mevcut veya beklenen bir menfaati zarara uğrayan kabahatsiz eş, kabahatli eşten maddi tazminat talep edebileceği gibi, şahsi menfaatlerin haleldar olması halinde de manevi tazminat talebinde bulunabilir (TMK m. 174/1-Il). Burada boşanma nedeniyle kusursuz eşin uğradığı zararın telafisi amaçlanmaktadır. Evlenme, Medeni Kanun'a göre bir akittir; ancak, aile hukukuna özgü bir akittir. Bu sebeple, boşanma ile meydana gelen zarar, sözleşmenin ifa edilmemesinden kaynaklanan zarar olmayıp, aile rejiminin emrettiği yükümlülüklerin ihmal ve ihlalinden kaynaklanan zarardır. Hukukta zarar, sözleşmeye aykırılıktan veya hukuk düzeninin herkese yüklediği emirlerin ihlalinden doğmaktadır. TMK m. 174 ise haksız filin özel bir çeşidini düzenlemekte, bu haksız fiil aile birliğinin gerektirdiği görevlerin ihmal veya ihlalinden doğmaktadır. Tazminat Yargıtay, bir kararında TMK m. 174/1 ile genel tazminat esaslarından ayrılarak, kendine özgü kural getirdiğini belirtir. Oysa Yargıtay'ın genel olarak 'kusura dayanan haksız fil tazminatını benimsediğini söylemek yanlış olmaz. Boşanma sonucu doğan zarar, boşanmaya sebep olan fiilden kaynaklanmaktadır. Zarar ise malvarlığında meydana gelen bir eksilmedir. Bu sebeple, mevcut olan ve boşanmadan kaynaklanan bir zararın söz konusu olması gerekir. Bu durumda TMK m. 174 vasıtasıyla zararını tazmini yoluna gidilir. Boşanma hukukundaki zarar, nitelik olarak haksız fiilin özel bir türü olarak karşımıza çıkar. Doktrinde bir görüş, maddi tazminatın hukuki niteliğinin sözleşme veya haksız fiilden doğan bir tazminat olmayıp, kendine özgü mahiyet taşıdığını benimsemektedir. Kanaatimizce, TMK m. 174/1, Borçlar Kanunu'ndaki haksız fiil kurumunun (BK m. 41 vd.) özel bir şeklini düzenlemektedir. Temelde kusura dayanan bir sorumluluk söz konusudur. Buradaki kusurun evlilik içinde meydana gelmiş olması, temelde geçerli olan kusura dayalı sorumluluk esasına kendine özgü bir nitelik kazandıracak ölçüde farklılık getirmemektedir. Esasen kusur, taraflar arasında meydana geldiği anda mevcut olan ilişki ve ortama göre değişik mahiyet alır. Ancak bu, doğan zararın dayandığı hukukun temel ilkelerinden taşacak ölçüye varmamaktadır. Uygulanacak kanun maddesinin ayrı olması, sorumluluğun esası değiştirmez. Olsa olsa hukuk sisteminde geçerli olan sorumluluk çeşidinin özel bir düzenlemesi olabilir.